
Çocukluktan
yaşlılığa kadar olan hayat döngüsünde özellikle diyabet hastalarında ayak
problemleri bireyin yaşam kalitesini etkilediği bilinmektedir. Diyabet
hastaları ve dolaşım bozukluğu olan hastaların, hayatlarını ileriki
dönemlerinde maddi ve manevi kayıplar yaşamaması adına düzenli ayak
yaptırmaları gereklidir.
Medikal Ayak Bakımı yapılırken kuru podoloji cihazları ile sterilizasyonu
yapılmış tırnak kesme pensleri ve koruyucu önleyici şekilde tasarlanmış
aparatlar kullanılır. Deri ve tırnaktaki ölü kısımların temizliğinin yapılması
gereklidir. Sağlam ve canlı deri ile herhangi bir işlem olmadığından bu işlemler
sırasında kişilerin ağrısı yâda acısı olmaz. Ayak bakımında yalnızca tırnak ve
deri bakımı değil bütün ayak bakımı değerlendirilir.
Diyabetli Hastalarda Ayak Bakımı
Diyabet hastalığı, kan
şekerinin yüksek olmasının ötesinde bir tablodur. Diyabet hastalığı tüm vücudu
etkileyen sistematik bir hastalık olarak da tanımlanabilir. Bu hastalıkta tüm
dokular etkilenmektedir fakat damarlar ve sinirlerin etkilenmesi sonucu çok
ciddi zararlar meydana gelebilir. Diyabet hastalığında özellikle böbrekler,
gözler, kalp gibi organlar tehlike altındadır.
Bireylerin özellikle
ayaklarında his kaybı, uyuşma, karıncalanma gibi durumlarının varlığını tespit
etmeleri gereklidir. Eğer bunlar mevcutsa diyabet hastalığının ayağa giden
sinirleri etkilemeye başladığı anlaşılabilir. Ayak soğukluğu, renginde
solukluk, morluk, ayak ağrıları gibi şikayetler varsa ayağınıza yeterince kan
gitmiyor olabilir.
Diyabetli kişilerde ayak
sorunları, diyabetli olmayan kişilere göre oldukça sık görülür. Ve daha fazla
riskler taşımaktadır. Çok fazla ayakta durma, ayakta hareket etme gibi
ayakların baskı altında olması ayakların yaralanmalara en açık organ olmasını
tetiklemektedir.
Yanlış ayakkabı ve çorap
seçimi hatta yanlış tırnak kesimi gibi nedenlerle problemler ortaya çıkar. Bazı
diyabetli hastalarda sinirlerin iyice işlevlerini yitirmesi sonucunda ağrı,
sıcaklık, dokunma hissinde azalma gibi durumlar oluşabilir. Böyle durumlarda
kişi yaralarını ya da ayağa batan yabancı cisimleri fark edemeyebilir.
Yaraların fark edilememesi enfeksiyon oluşturması açısından büyük risk
taşımaktadır.
Podolog öncelikle ayağın ağrı durumunu, sıcaklık ve dokunma
hassasiyeti gibi durumları tespit eder. Ayrıca nabız kontrolü yaparak da
belirli periyotlarla uzman hekimi bilgilendirir. Podolog hastaların
diyabetik ayak seviyesine gelmemesi, ayak yaralarının oluşmaması için koruyucu
ve aynı zamanda önleyici çalışarak hastalara bu hususlarda eğitimler
verirler.
Podolojinin Önemi
Çağımızda diyabetli
hastalarda podoloji neden önemli hususlarıyla ilgili olarak; diyabet
hastaların büyük bir kısmında yaşamlarının bir döneminde diyabetik ayak komplikasyonu
durumları gözlenmektedir. Bunların belirli bir çoğunluğuna cerrahi tedavi
gerektirebilir. Bazı olgular da ampütasyon ile sonuçlanabilmektedir. Diyabetik
hastalarda non-travmatik ampütasyonların en başta gelen nedenleri
arasında diyabetik ayak yaraları gelmektedir. Podolojik tedavi
yöntemleri ile diyabetik ayak yaraları ve diyabete bağlı olan ampütasyonlar çok
yüksek oranda önlenebilmektedir.
Ciltte oluşan
değişikliklerin, tırnaktaki yapısal ve şekilsel bozulmaların önceden
tanımlanması gerekir. Podologlar düzenli ayak muayenelerini, kompleks
ayak bakımlarını gerçekleştirir ve tırnakta oluşan değişimleri ortadan
kaldırmak ya da eklem deformasyonunun var olduğu durumlarda, ciltte oluşması
muhtemel problemleri gidermek amacıyla özel ortoz, ayakkabı modifikasyonu, ayak
egzersizleri gibi metotlar kullanmaktadırlar.
Çoğu zaman ayakta uyuşma ya
da karıncalanma gibi şikayetlerle podoloğa başvuran kişi, yapılan
incelemeler sonucunda ve podoloğun ilgili hekime yönlendirmesiyle,
aslında diyabet hastası olduğunu öğrenmektedir. Bu
noktada, podoloğun hekime destek unsuru olarak çalışması çok önemli
bir husus oluşturmaktadır.
Travmaya bağlı problemlere
yönelik tedaviyi, yanlış uygulamaların ya da sistemik hastalıkların sonucunda
ayakta oluşan hasarlar sonucu yapılan uygulamalarda amaç, ayakta oluşan hasarın
olumsuz sonuçlarının sınırlandırılmasıdır. Podologlar, bu noktada
uyguladıkları tedavilerle, medikal tedaviye destek vermekte, hekim ile
sıkı işbirliği içerisinde çalışmaktadırlar. Bunun sonucunda, hastanın
yaşama uyum göstermesi, sorunuyla baş etmesi sağlanmakta, mevcut durumun
üzerine eklenecek yeni olası problemlerin ortadan kaldırılması
hedeflenmektedir.